Trong bóng đá, nhiều trận đấu kết thúc hòa sau 90 phút và hai hiệp phụ, nhưng vẫn cần một phương án quyết định thắng thua. Đá luân lưu là khoảnh khắc căng thẳng được áp dụng để xác định đội chiến thắng cuối cùng. Hãy cùng F168 tìm hiểu luật và cách vận hành của loạt sút thể thao đặc biệt này.
Nội Dung
Đá luân lưu là gì?
Đá luân lưu hay còn gọi là penalty shoot-out, đây là hình thức quyết định thắng thua trong bóng đá khi hai đội vẫn hòa sau 90 phút thi đấu chính thức và cả hai hiệp phụ. Loạt sút này thường diễn ra ở vòng loại trực tiếp, nơi kết quả trận đấu cần được phân định rõ ràng.

Mỗi đội sẽ chọn 5 cầu thủ thực hiện sút phạt từ khoảng cách 11m, đối mặt trực tiếp với thủ môn đội bạn. Việc bốc thăm sẽ xác định đội sút trước, sau đó các lượt sút được thực hiện lần lượt theo từng cầu thủ.
Đội ghi nhiều bàn thắng hơn sau 5 lượt sút sẽ giành chiến thắng. Trong trường hợp vẫn hòa, loạt sút luân lưu tiếp tục cho đến khi phân định được kết quả cuối cùng. Đây là khoảnh khắc đầy căng thẳng, quyết định số phận trận đấu.
Khi nào xảy ra trường hợp đá luân lưu?
Trong bóng đá, không phải trận đấu nào cũng cần đến loạt sút luân lưu. Vậy những trường hợp nào sẽ cần thực hiện đá luân lưu? Dưới đây là một số tình huống trọng tài sẽ quyết định:
- Sút luân lưu chỉ áp dụng cho các trận đấu loại trực tiếp, không được sử dụng trong các vòng đấu tính điểm thông thường.
- Khi thi đấu trên sân trung lập, nếu sau 90 phút chính thức vẫn chưa xác định được đội chiến thắng, hai hiệp phụ sẽ được tổ chức, nhưng chỉ khi kết quả vẫn hòa thì mới tiến hành đá luân lưu.
- Với các giải đấu theo thể thức lượt đi – lượt về trên sân nhà và sân khách, ngoài hai hiệp phụ, luật bàn thắng sân khách cũng được tính. Nếu tất cả các phương pháp phân định vẫn chưa xác định được kết quả, loạt sút luân lưu sẽ quyết định đội thắng cuối cùng.
- Trong nhiều trường hợp đặc biệt, hai đội có thể bỏ qua hiệp phụ và bước thẳng vào loạt sút luân lưu đầy hồi hộp để xác định kết quả trận đấu.
Quy định đá luân lưu dựa theo các nguyên tắc của FIFA
Trong bóng đá chuyên nghiệp, mọi loạt sút luân lưu đều phải tuân thủ một bộ quy định chặt chẽ để đảm bảo tính công bằng và minh bạch. FIFA là cơ quan quy định các nguyên tắc này, từ cách thực hiện cú sút đến thứ tự lựa chọn cầu thủ, tạo ra tiêu chuẩn thống nhất trên toàn thế giới, cụ thể:
Quy định chung
Loạt đá luân lưu trong bóng đá được FIFA quy định chặt chẽ nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch cho mọi trận đấu. Các nguyên tắc này áp dụng trong các trận đấu loại trực tiếp, nơi kết quả cần phải xác định thắng thua cuối cùng.
FIFA quy định thứ tự cầu thủ thực hiện, cách lựa chọn khung thành, các hành vi hợp lệ và không hợp lệ của cầu thủ và thủ môn, cũng như quyền hạn của trọng tài trong việc giám sát và điều chỉnh loạt sút. Việc tuân thủ các nguyên tắc thể thao này giúp tránh tranh cãi và đảm bảo mọi đội bóng được thi đấu trên cùng một tiêu chuẩn quốc tế.

Cách thực hiện
Loạt sút luân lưu bắt đầu với việc bốc thăm xác định khung thành và đội sút trước. Các nguyên tắc chính bao gồm:
- Mỗi đội chọn 5 cầu thủ thực hiện lượt sút đầu tiên.
- Cầu thủ chỉ được sút một lần và phải quay về vị trí giữa sân sau khi đá.
- Thủ môn được phép giả động tác nhưng không được di chuyển trước khi bóng rời chân cầu thủ.
- HLV đăng ký danh sách cầu thủ và thứ tự với trọng tài trước khi loạt sút bắt đầu.
- Nếu hòa sau 5 lượt, các cầu thủ tiếp tục sút theo thứ tự đã đăng ký.
Vị trí đá luân lưu hoàn hảo dưới nhiều góc nhìn
Trong bóng đá, vị trí đặt chân và hướng sút đóng vai trò quyết định thành công của cú đá. Từ góc nhìn của cầu thủ, thủ môn, hay huấn luyện viên, cầu thủ ghi bàn nhiều nhất, mỗi chi tiết nhỏ đều có thể ảnh hưởng đến kết quả. Dưới đây là các vị trí đá luân lưu lý tưởng dưới nhiều góc độ:
- Góc cao gần cột dọc: Đây là vị trí khó với thủ môn bởi bóng đi cao, gần cột nên tầm với hạn chế.
- Góc thấp sát khung thành: Sút bóng thấp gần mép khung thành khiến thủ môn khó với tới, đặc biệt khi phản xạ chậm.
- Trung tâm khung thành nhưng nhanh và mạnh: Dù ở trung tâm, bóng đi mạnh và nhanh khiến thủ môn không kịp phản ứng.
- Hướng đá đổi bên để đánh lừa thủ môn: Thay đổi hướng đá bất ngờ khiến thủ môn bối rối, tăng khả năng ghi bàn.

Kết luận
Nói chung, đá luân lưu là khoảnh khắc quyết định số phận trận đấu thể thao, đòi hỏi kỹ năng, chiến thuật và tâm lý vững vàng của các cầu thủ. Bài chia sẻ này của F168 đã tổng hợp đầy đủ các quy định, cách thực hiện và vị trí đá lý tưởng, giúp người hâm mộ và cầu thủ hiểu rõ hơn về loạt sút căng thẳng này.
